Participatie overeenkomst

Een participatieovereenkomst of participatiecontract is een overeenkomst tussen een ondernemer en een investeerder. Bij investeerders kan het gaan om alle typen investeerders, zoals venture capitalists, een business angels of grote investeringsmaatschappijen.

De participatieovereenkomst regelt de wijze waarop de investeerder deelneemt in het bedrijf van de ondernemer. Het opstellen van een participatieovereenkomst vergt de nodige precisie en kennis van zaken. Niet alleen inhoudelijk, maar ook juridisch.

Participatieovereenkomst: de onderdelen

In een participatieovereenkomst worden puntsgewijs verschillende zaken vastgelegd die worden afgesproken rond de investering. In de meeste gevallen gaat het om:

. wie zijn de deelnemende partijen?

Voorbeeld: Investeerder X, investeerder Y en bedrijf A (het investeringsdoel of doelbedrijf) waarin wordt geïnvesteerd.

. welke overwegingen gelden bij het aangaan van de participatieovereenkomst?

Voorbeeld: het doel van investeerders X en Y is het om een rendement te behalen op de participatie door .... (vul in: het belang later te verkopen, dividend uitgekeerd te krijgen, etcetera). Het doel van de directie van het doelbedrijf is ... (vul in: een organisatie op te zetten/de groei te versnellen, etcetera).

Participatieovereenkomst: uitgeven van aandelen

. hoeveel nieuwe aandelen worden er uitgegeven na het ondertekenen van de participatieovereenkomst? Tegen welke prijs per aandeel? Welke rechten zijn er aan deze aandelen verbonden?

. hoe worden de aandelen na de investering verdeeld?
Voorbeeld: Investeerder X krijgt 15 procent van de aandelen en is daarmee de lead investor. Investeerder Y krijgt 10 procent.

. afspraken rond het uitgeven van nieuwe aandelen. In de participatieovereenkomst kunnen afspraken worden opgenomen rond het uitgeven van nieuwe aandelen. Zo kunnen de huidige investeerders het recht krijgen om bij een volgende aandelenemissie mee te doen voor het percentage aandelen dat ze op dat moment al in bezit hebben.

Participatieovereenkomst: bestuur en bedingen

. wie zijn na de investering de bestuurders en commissarissen van de onderneming?
. is er sprake van een concurrentiebeding, bijvoorbeeld voor de directie of voor de investeerder? Voorbeeld: Investeerders X en Y mogen niet in een vergelijkbaar bedrijf investeren. De oprichters en sleutelfiguren van bedrijf A mogen bij een eventueel ontslag niet voor een concurrent gaan werken.
. met welke budgetten en prognoses wordt gerekend?

Voorbeeld: in Jaar 1 wordt uitgegaan van een omzet van 500.000 euro van het doelbedrijf, etcetera.

Participatieovereenkomst: geen vast model

. wordt de investering in een keer toegekend of in delen (financieringsronden of tranches)

. Meestal wordt een investering in delen toegekend, bijvoorbeeld 150.000 euro om mee te beginnen, daarna 100.000 bij het bereiken van de eerste mijlpaal. Dit wordt ook wel 'mijlpaalfinanciering' genoemd. De inrichting daarvan is steeds anders, hier bestaat geen vast model voor. In de participatieovereenkomst kunnen ook opschortende voorwaarden worden opgenomen.

. bestaat er onder omstandigheden voor de investeerders de verplichting tot bijstorting en, zo ja, onder welke omstandigheden? Naast de afspraken rond de mijlpalen, kunnen er in de participatieovereenkomst ook omstandigheden worden opgenomen, zoals een liquiditeitstekort van het doelbedrijf, waarbij de investeerders verplicht zijn tot bijstorting.

. welke zekerheden krijgen de aandeelhouders in ruil voor de investering?
Voorbeeld: de oprichters/founders sluiten een levensverzekering af.

. hoe worden de stemverhoudingen na de investering geregeld?
Voorbeeld: investeerders X en Y krijgen gezamenlijk 25 procent van de aandelen, maar 51 procent van de stemgerechtigde aandelen.

. wie wijst de accountant aan?

. volgens welke procedure worden de statuten van de vennootschap gewijzigd?
Voorbeeld: een van de aandeelhouders moet hier officieel een verzoek toe indienen.

Participatieovereenkomst: juristen

De participatie-overeenkomst volgt in het investeringsproces op het term sheet en het due diligence-traject. De participatieovereenkomst is het sluitstuk in een -transactie. Bij het opstellen ervan worden doorgaans door zowel de investeerder als door het doelbedrijf juridische specialisten ingeschakeld.

Het Venture Capital Stappenplan legt u uit hoe het aantrekken van venture capital in zijn werk gaat. De Investeerders Top 100 en de Top 100 Investeerders Gids Excel bevatten een selectie van de 100 beste Nederlandse investeerders.